5 tips om je zenuwen te temmen voor een presentatie

Umberto Tan heeft het, Eva Jinek heeft het en ja hoor: ook Matthijs van Nieuwkerk heeft het. Vorige week gaf ik een presentatietraining en vroeg ik de deelnemers wat hun grote voorbeeld is als het gaat om een goede spreker of presentator. Umberto staat met stip bovenaan. Hij presenteert met zoveel gemak en plezier, dat het lijkt alsof alles vanzelf gaat. Schijn bedriegt. Umberto, maar ook Eva Jinek en Matthijs van Nieuwkerk hebben presenteren moeten leren. En wie zegt dat zij geen last hebben van zenuwen voor een optreden? Zo riep Eva Jinek vorig jaar de hulp in van Jeroen Pauw om haar spreekangst voor interviews de baas te worden. De lol van het presenteren ging er voor haar vanaf. Dat kan toch niet de bedoeling zijn. En ook Matthijs vertelde een tijd geleden in een interview dat hij regelmatig last heeft van hyperventilatie. Toen hij als jong broekie zijn eerste interview moest afnemen voor het Parool kreeg hij het onderweg Spaans benauwd. Hij trok zijn shirt uit en ging in een plantsoen tussen de narcissen liggen. Hij lag daar in de stromende regen en dacht dat zijn laatste uur had geslagen. De politie heeft hem uiteindelijk gevonden en naar huis gebracht. Spreekangst, of eigenlijk angst voor toehoorders, is een normale angst. Ga voor jezelf maar eens na waar je precies bang voor bent als je een presentatie moet houden. Is dat de angst om een black-out te krijgen, het middelpunt te zijn of dat de boodschap niet overkomt? Uiteraard staat of valt een presentatie met een goede voorbereiding, nog los van de inhoud. Een aantal tips en geruststellingen waar je van te voren invloed op uit kunt oefenen:

  • Neem van te voren genoeg tijd om te ontspannen, bijvoorbeeld door een wandeling te maken in de natuur, muziek te luisteren of meditatieoefeningen te doen
  • Doe vlak voor je presentatie een warming-up voor lichaam en stem. Adem diep in door je buik en rek voordat je opgaat de spieren van nek en schouders, maak je mond los, ontspan je stembanden, wiebel met je kaken van links naar rechts
  • Accepteer dat je altijd in bepaalde mate last zult hebben van spanning voor een presentatie. Dat heeft een functie; het houdt je scherp, zodat het een positief effect heeft op je presentatie
  • Denk doelgericht na en sta geen contraproductieve gedachten toe. Wat wil helpen is een focus-zin in gedachten te nemen, een soort mantra: “Ik weet waar ik het over heb” of “Ik kan het”
  • Realiseer je dat het spreken voor een publiek ook leuk kan zijn. Niemand is erop uit om je onderuit te halen. Sterker nog: het zijn aardige en geinteresseerde mensen.